Nhiều người khi mua trầm hương thường dựa vào lòng tin - uy tín của người bán hơn là những hiểu biết về sản phẩm này. Vậy trầm hương là gì?
Trầm hương không phải là một loại cây mà là bộ phận, khu vực bị thương của một loại cây thuộc họ Dó (Aquilaria). Những vết thương có thể được tạo ra một cách tự nhiên: thân cây gãy đổ, côn trùng, kiến đục khoét. Vết thương cũng có thể do con người tác động vào cây: khoan, đục, khoét chủ động hoặc bơm các loại hóa chất, vi sinh phá hủy thân cây.
Tại vết thương sẽ tiết ra một chất mủ cùng với các yếu tố tác động: khí hậu, thổ nhưỡng… lâu ngày tạo thành lớp dầu trầm bao bọc xung quanh. Lượng dầu quanh thân gỗ tạo được theo thời gian có những giá trị đặc biệt và rất thơm gọi là trầm hương.
Khi ngửi, trầm hương sống bên ngoài có loại không thơm, có loại thơm ít. Khi đốt, hương trầm tỏa ra thơm ngát do đốt cháy lượng tinh dầu có bên trong. Mùi hương trầm thơm tuy dịu nhẹ, thoang thoảng nhưng đậm sâu, sang trọng khó diễn tả bằng lời. Mùi thơm này hiếm có loại hương liệu hoặc hương thơm tự nhiên nào sánh được.
Chất lượng của trầm hương được tạo ra phụ thuộc vào các yếu tố: giống cây Dó, thổ nhưỡng, khí hậu, kỹ thuật và thời gian tạo trầm…
Trầm hương không phải là một loại cây mà là một bộ phận của thân cây thuộc họ cây Dó. Trầm hương được hình thành từ một vết thương tại một vị trí nào đó trên cây và tụ được dầu mà thành.
Theo đánh giá của giới chuyên môn nếu xét cùng một cấp độ, trầm hương được xếp hạng từ cao đến thấp về nguồn gốc như sau: Việt Nam, Lào, Campuchia, Malaysia, Indonesia…
Trầm hương không phải là một loại cây mà được tạo ra từ vết thương trên thân cây Dó. Trầm hương có ở các khu vực Đông Nam Á (Việt Nam, Lào, Campuchia, Malaysia, Indonesia…). Ở nước ta, các cánh rừng khu vực miền trung là nơi có trầm hương có chất lượng đặc biệt nhất.
Trầm hương loại này được tạo ra theo cách tự nhiên, không có bất kỳ can thiệp nào của con người. Cây Dó mọc, sinh trưởng trong các cánh rừng. Vết thương và trầm trên thân cây được tạo, hình thành theo cơ chế tự nhiên hoàn toàn. Người đi rừng nhờ kinh nghiệm phát hiện được và khai thác.
Trầm hương tự nhiên có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau. Mùi của trầm hương thiên nhiên khác nhau theo từng vùng.
Loại trầm hương này được tạo ra do con người trồng canh tác làm kinh tế. Việc cấy tạo trầm có chủ ý và tác động của con người. Loại này được gọi là trầm Hương trồng. Việc tạo ra trầm hương trồng cũng mất nhiều thời gian, công phu và phụ thuộc vào nhiều điều kiện. Phần lớn trầm hương thiên nhiên có chất lượng và giá trị cao hơn trầm hương trồng, tuy nhiên còn phải xét đến phẩm chất đạt được của loại trầm đó đạt đến mức nào?
Trên thế giới, Việt Nam hiện là nước đầu tiên nghiên cứu, áp dụng và cấy tạo trầm thành công. Đây cũng là ngành nông nghiệp đóng góp giá trị kinh tế cho nước nhà. Chất lượng của trầm trồng Việt Nam cũng rất tốt và được nhiều nước yêu chuộng, đánh giá cao.
Trầm hương từ xa xưa được xem như là một vật phẩm quý hiếm được vua chúa, địa chủ bởi nó mang tới nhiều giá trị đặc biệt. Ngày nay, trầm hương được biết và ứng dụng nhiều vào đời sống, những tác dụng và lợi ích từ trầm gồm:
Mang trong mình một nguồn năng lượng lớn nên khi xông đốt trầm hương sẽ giúp không gian sống nơi kinh doanh được kích truyền năng lượng tốt. Trầm hương từ xa xưa đã được tin dùng để xua đi khí xấu, tà ma mang lại vượng khí, may mắn cho gia chủ. Ngày càng có nhiều người chọn trầm hương làm vật phẩm chưng lấy phong thủy tại nơi làm việc, tại phòng khách. Các vật phẩm làm trang sức như vòng tay, dây chuyền, cục trầm bỏ túi… như lá bùa hộ mệnh bình an, mang lại nhiều may mắn, sức khỏe tốt cho người sử dụng.
Các thành phần bổ quý của trầm hương chủ yếu có trong tinh dầu nên thường được dùng dưới dạng mài, bột tán chứ không cho vào sắc uống. Phụ nữ có thai cần thận trọng với các bài thuốc có trầm hương.